Mars UVRM Leuven – Virtueel Programmaboekje

Premiere: 2 december 2023

Welkom op MARS UVRM, het nieuwste project van Fanfare Toeterdonk uit Tildonk (Haacht) naar aanleiding van de 75e verjaardag van de ondertekening van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens.

We trekken met een bont collectief van zestig muzikanten, dansers en acteurs doorheen Leuven om te eren en protest-eren. Als een opzwepende “Murga” – een onweerstaanbare mix van straatfanfare, dans en theater – brengen we op unieke wijze hulde aan de Verklaring van de Universele Rechten van de Mens en geven we discriminaties een speelse schop onder de kont.

Stap jij mee? Sluit gerust aan! Iedereen welkom om een deeltje bij te dragen aan onze optocht.

Maar u kan meer doen dan enkel toeschouwer zijn. Het respecteren van mensenrechten is immers een verantwoordelijkheid die we allemaal dragen! Daarom bieden we via onderstaande knop de mogelijkheid om jullie eigen getuigenissen, sfeerbeelden, foto’s, video’s, selfies, korte getuigenissen, … over en tijdens de mars met ons te delen. “Be creative!“.

*door het opladen van mijn bestanden geef ik ook de toestemming aan Toeterdonk vzw om deze te gebruiken als audio-visueel materiaal rond het project Mars UVRM, en dit conform onze privacy verklaring.

Locatie 1 : Minnepoort

Hier zijn we welkom om nog even wat extra warmte te verzamelen om zometeen twee uur lang een hulde te brengen aan 75 jaar Universele Verklaring van de Rechten van de Mens.

Met of zonder warme drank in de handen genieten we in de Minnepoort – en aanpalend het Conservatorium – van ons recht op onderwijs en actieve deelname aan Cultuur. Beide zijn belangrijk voor de ontwikkeling van zowel het individu als de maatschappij. Maar wat voor ons meer dan vanzelfsprekend is, kan een doorn in het oog zijn van sommige regeringen: vorige week dacht een toekomstig president luidop over de afschaffing van de ministeries van Onderwijs en Cultuur. Vandaag, 75 jaar later, dus nog steeds geen verworven recht.

Fanfare Toeterdonk wordt omringd door de steltlopers en vlaggendragers van KNEPH: een artistiek atelier voor insiders en outsiders en gelooft dat kwetsbaarheid een kwaliteit kan zijn en kunstzinnigheid essentiel menselijk. KNEPH biedt ruimte, aanmoediging, begeleiding en veiligheid aan kwetsbare kunstenaars, zowel professionelen als eigenzinnige wondermakers die zich om eender welke reden in de marge van het reguliere kunstencircuit bevinden.

Vrolijk trompetgeschal met dadelijk een stevige ondertoon: we gaan er aan beginnen!
Deze optocht wordt een feestmars, maar niet alleen dat!

Componist/dirigent Simon Van Hoecke vertelt kort iets over het concept, en dat wordt zometeen door Toeterdonk expliciet gespeeld en geroepen.

Wanneer ook Vrouwe Fortuna haar permissie geeft, gaat u verder naar de Dijleterrassen.
Toeterdonk maakt even een omweg naar de overkant.

Vrouwe Fortuna, de geblinddoekte Godin, draait het rad van het wisselvallige geluk en of we nu koning zijn of bedelaar, niemand ontsnapt aan de cyclus van leven-dood-leven. Zij begeleidt de mars en herinnert er ons aan dat we als mens niet fatalistisch handelen maar onze eigen keuzes maken.

Een stoet van vaandeldragers volgt de optocht. Ze wiebelen op hun stelten en zoeken de balans tussen het goede en het kwade.

Mars 1 : 99.4%

“99.4 % of all human DNA is exactly the same” is het gebalde statement waarmee mars UVRM zich op gang trekt. Iedereen, eender waar ter wereld, verschilt in hardware slechts 0.6% met elk ander mens op de planeet. Verschillende rassen bestaan immers niet, er is slechts één menselijk ras: “Homo sapiens sapiens” – jawel, twee keer verstandig! Wat rechtvaardigt die grote ongelijkheid dan? Of laat ons de vraag anders stellen: als het niet in onze hardware zit, waar bevindt het grote verschil zich dan wel? Zijn wij echt zo slim?

Locatie 2 : Fiere Margriet // Dijleterrassen

Hier ligt het beeld van fiere Margriet, het jonge dienstmeisje dat verkracht, vermoord en in de Dijle geworpen werd. De legende vertelt dat haar lijk stroomopwaarts dreef. Zelfs honderden jaren geleden was het al een schande om de eerbaarheid en integriteit van personen aan te randen. Toch zijn we in onze moderne samenleving nog dagelijks getuige van misbruik,  gaybashing en vele andere vormen van mishandeling.

Margriet staat voor de rechten van de vrouw en van het kind, en voor het recht op leven.
De laatste maanden echter zijn zelfs baby’s niet veilig!

A Hidden Life

Koor (Paul Sojo) en saxofoonkwartet (Gert Meers) van het Stedelijk Conservatorium.

Op de tonen van Dido’s klaagzang van Henry Purcell, wordt het verhaal gezongen van een jonge man die zijn land ontvlucht omwille van homofobie en misbruik. Simon Van Hoecke gebruikte voor de tekst van het lied zoveel mogelijk letterlijke passages uit de getuigenis van de jongeman.

“A Hidden Life”:

 

Recitativo:

This boy, alone, darkness shades him.

In his mind, hell awaits him.

If not school, her food forgives him.

Their sin is nearly a welcomed guest.

 

Aria:

Why am I wrong? Is God my shield, I pray He’s strong.

May my wrongs create no trouble, no trouble in my family’s breast.

 

          Where can he hide? Are silence, dance and feasts his shields?

In silence I shield

          His disgracefullnes discovery weighs him down.

No love for me?

          Repulsiveness…

No lover for me?

          No place to go…

So please don’t reprove my fate.

Behold me, and don’t give in to your hate

 

          No love for him…

          No love for him…

          No love for him…

Mars 2 : Social Solitude, Artificial Solidarity

Een treurmars waarin een ostinaat ritme mechanisch diverse melodielijnen ondersteunt. Deze melodielijnen staan schijnbaar los van elkaar, maar eigenlijk is het steeds dezelfde melodie, steeds hetzelfde liedje. Samen vormen ze een kluwen van eenzaamheid, met op de achtergrond het steeds doormalende “artificiële” solidariteitsmechanisme.

Locatie 3 : Erasmus

Van kindsbeen af kreeg Erasmus de beste opleidingen in Nederland. Als katholiek priester wilde hij door zijn enorme culturele en religieuze achtergrond de kerk hervormen van binnenuit. Ze moest verdraagzamer zijn ten opzichte van andersdenkenden, zorgzamer voor kansarmen, en minder protserig. Vrijheid van godsdienst en van meningsuiting waren zijn mantra. Hij was geen “protestant” zoals Luther of Calvin, maar een reformist. Opgejaagd door armoede en zware kritiek, maar ook door leergierigheid en zijn passie voor oude geschriften belandde hij in zowat alle grote steden van het Roomse Rijk en Engeland. Voortdurend ontheemd kwam hij uiteindelijk in Leuven terecht, waar hij professor werd, en zelfs raadsheer van Keizer Karel. Hij overleed echter in Basel.

Getuigenis 1: Chris Van Asch leest een getuigenis van een actuele dakloze.

Getuigenis 2: Herta brengt haar verhaal  “Van dakloze tot nu”.

Lies Corneillie
Leuvens Schepen van wonen, gelijke kansen en mondiaal beleid.
Over dakloos zijn, kansen missen en krijgen, en Leuven als Mensenrechtenstad.

Mars 3 : Rebelution

De combinatie van “Get up, stand up” en “Ode an die Freude: alle Menschen werden Brüder” brengt hulde aan twee toondichters uit heel verschillende hoeken en heel verschillende tijden. Bob Marley en Ludwig van Beethoven, beiden rebels en revolutionair, komen samen op voor gelijkheid en respect voor ieders rechten.

Locatie 4: Gerechtsgebouw

Voor het eerst worden ex-regeringsleden uit Guatemala voor assisen gebracht voor hun aandeel in de moord op Belgische paters Scheutisten in de jaren ‘80. Een bevel tot aanhouding werd uitgevaardigd, en het proces gaat hier in Leuven plaatsvinden, volgende week. En met “hier” bedoelen we letterlijk “hier”: achter de deuren van het gebouw waar u voor staat.

Virginia Laparra Rivas speelt een belangrijke rol in het blootleggen van criminele, clandestiene structuren in het politiek establishment. Zij ontving daarvoor de (symbolische) Quetzal-prijs, hier in België. Zij kon hem niet in ontvanst nemen, omdat ze door een schijnproces gevangen werd gezet.

Zie je al die tekeningen? Ze werden gemaakt door mensen die in de gevangenis van Leuven Centraal wonen.

Prof. Stephan Parmentier over Guatebelga en de uitreiking van de Quetzalprijs.

Op de trappen: dansers van Compagnie Cocon op The rage of Babylon (Simon Van Hoecke), muziek gebaseerd op een Joods lied.

Mars 4 : The Racist Rag

Bestaat er naast een wereldbeeld ook een wereldklank?
Vlaamse folklore en een kleurrijke Arabische melodie dagen elkaar uit: vinden ze een plaats naast elkaar, ontdekken ze elkaars schoonheid of lukt het zelfs samen? Verschillende scenario’s met elk hun eigen muzikale uitwerking… toevalligheden kleuren onze wereld.

Locatie 5 : Museum M

Vier lege stoelen, één vrouw, wachtend op haar gezin. Waar zijn man en kinderen?

Opnieuw duikt dame Fortuna op en zingt het Lied van het Bloed, zoals 900 jaar geleden de Duitse mystica Hildegard von Bingen dat schreef.

Bloed, dat zo rijkelijk vloeit uit de aders van mijn broeders; en mijn eigen bloed, mijn kinderen, niet te vinden. Levend? Dood? Stromend of vergoten?

Dans solo: Dauwke Van Kerckhove

“Musical Chairs” (Catherine Betts en Joshua Webster) door percussionisten uit de slagwerkklas van het Stedelijk Conservatorium (Tom Ouderits en Mathias Ghesquière)

Zo wacht de vrouw . Tevergeefs, weet zij. De stoelen blijven leeg.

Prof. Ingrid De Poorter over mensenrechten in de maatschappij.

Mars 5 : Perpetual Immotion

Als een perpetuum mobile draait onze maatschappij maar door, maar wat met hen die niét meekunnen? Mobiliteit heeft veel betekenissen; de meest uitdagende vinden we wellicht in het doorbreken van vicieuze cirkels bij mensen of gezinnen in probleemsituaties. Wat zorgt ervoor dat zij niet in een perpetuum immobile terechtkomen? Is onze maatschappij daar gevoelig voor?

Locatie 6: Grote Markt

Stadsbeiaardier Eddy Mariën kondigt ons al aan met zijn variaties op “Ode an die Freude”.

Het schilderij dat Kneph toont, staat nu nog omgedraaid. Meteen niet meer.

“Het failliet van de democratie”.

Zodra we goed en wel zijn aangekomen, geeft Eddy ons de voorzet voor

In Close Harmony (Simon Van Hoecke)

Het publiek opwarmen en meeslepen is een klus voor Ronny Mosuse. Samen met de fanfare zingen we het Volkslied van Europa, of het Vredeslied in Vlaanderen, of, zoals Beethoven en Schiller het bedoelden, hun ode aan de vreugde. We vergeten zeker niet de ellende, de enorme afstand die nog moet worden afgelegd, maar toch vieren we dat kleine stapje: de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens.

Close harmony is een muzikale stijl waarin alle akkoordnoten dicht bij mekaar liggen, maar toch niet wringen… integendeel: het vormt een unieke en bijzonder warme samenklank. Stel je voor dat onze samenleving ook in close harmony zou zijn?

Zoiets was nog lang niet verzonnen toen Ludwig van Beethoven zijn 9^de symfonie schreef, maar zijn boodschap past wonderwel bij deze gedachte.  Dé melodie van vrede, vrijheid en solidariteit; onze Europese Hymne met een warm en modern jasje in … “close harmony”!

Mars 6: Closing the Circle

Dadelijk wordt het donker en koud. We trekken terug naar de Minnepoort om ons op te warmen. Niet in stilte: de vreugde zit er nog steeds in, en wie goed luistert krijgt nog eens alle muzikale thema’s uit  Mars UVRM op een rijtje.

Met dank aan

• Stad Leuven: Lies, Dagmar, Elfje, Eddy, 30CC,  Technische Dienst, Dienst Inname Publiek Domein, Politie.
• Conservatorium Leuven: Kim, Paul, Gert, Tom, Matthias, het saxofoonensemble, het slagwerkensemble en het koor.
• Warme dranken: Oxfam en Refug Interim
• Dans: Compagnie Cocon en Dauwke
• Sprekers: Lies, Stephan en Ingrid
• Sjaals: Atelier BLEND
• Ronny
• Kneph, steltenlopers en schilders
• Vrouwe Fortuna
• Iedereen van Toeterdonk: muzikanten, kartrekkers, vlaggendragers, stewards, IT-ers… Catherine en Joshua
• Monireh uit Iran
• U, publiek
• Simon, Pier en Jennifer
• VLAMO
• de Vlaamse Overheid

---

Toeterdonk

Toeterdonk, opgericht in 2011, mag dan nog piepjong zijn, het heeft toch al heel wat verdiensten op de teller.  Zo werden we in 2013 VLAMO fanfare kampioen in tweede afdeling, in 2017 en 2021 in eerste afdeling, en in 2022 in afdeling uitmuntendheid met maar liefst 94,2%.  In 2016 werden we laureaat van de VLAMO Award met onze voorstelling “Engelenburcht” en met onze familievoorstelling “Help! De taart staat in brand!” sleepten we een nominatie in de wacht voor het projectjaar 2019. In 2023 rollen we ons nieuwe project uit rond de 75e verjaardag van de Universele Rechten Van de Mens (URVM).

En ook corona heeft ons niet klein gekregen. Vanop afstand slaagden we erin om toch samen muziek te maken, met enkele leuke filmpjes én de juryprijs van het HaFaBra songfestival als resultaat!

Elke vrijdagavond repeteren wij onder leiding van Simon Van Hoecke van 20u tot 22u30 in zaal Familia te Tildonk.

Simon Van Hoecke

Onze dirigent Simon Van Hoecke leert op zesjarige leeftijd zijn eerste noten blazen op de cornet. Gebeten door muziek behaalde hij het meesterdiploma trompet, kamermuziek, directie en pedagogie aan het Conservatorium van Antwerpen en vervolmaakte zich vervolgens in de trompetklas van Prof. Klaus Schuhwerk aan de “Hochschule für Musik und Darstellende Kunst” in Frankfurt am Main.

Zijn muzikale enthousiasme geeft Simon niet alleen door als dirigent van fanfare Toeterdonk, maar ook als gastdirigent en op diverse masterclasses van Frankrijk tot in het Conservatorium van St. Petersburg. Als dirigent weet hij perfect de ziel van ieder muziekwerk over te brengen en zo het beste uit iedere muzikant naar boven te halen.

Zijn beheersing van zowel trompet als cornet, bugel en piccolotrompet onderstreept zijn muzikale veelzijdigheid en flexibiliteit. Hij is een creatief en veelzijdig kunstenaar die graag en regelmatig samenwerkt met artiesten uit andere disciplines. Zijn creativiteit en passie voor het “koperblazen” maken van hem een enthousiast docent, dirigent en solist, en uit zich ook in talrijke arrangementen en composities.

Simon is 1ste solist trompet aan het Orchestre Philharmonique du Luxembourg, lid van I Solisti als muzikant en als mentor van jonge beloftevolle muzikanten. Met het Eburon Quintet behaalde hij de eerste prijs op het prestigieuze “Concours International de Musique de Chambre” in Lyon. Sinds september 2016 is Simon aangesteld als professor trompet aan het Koninklijk Conservatorium van Antwerpen.

Pier De Kock

Pier De Kock zette zijn eerste professionele stappen in het theater bij ‘Vuile Mong en zijn Vieze Gasten’, begin de jaren 1980. In 1986 startte hij zijn eigen gezelschap: ‘Zwemmen in Brak Water vzw‘. Intussen gaat hij ook freelancen en rondtoeren in Vlaanderen en Nederland met verschillende monologen: Pancho y Pablito, BoiasFrias, Een Dans Teveel, SaïbSaïb, Nooit zonder Jas!. De laatste en meest bekende in Mechelen en omstreken is wellicht ‘Pendejos/ Idioten!’, een monoloog over duurzame ontwikkeling.

Zijn carrière als beroepsregisseur begon in 1999 met hoogtepunten als:

• De Heks van Assenede – openluchtspektakel in Assenede
• Breendonk 21 – Een theaterwandeling in het fort van Breendonk;
• Het gezin van Paemel
• De Pruimelaarstraat
• De Rode Knop

Sinds september 2000 ontwikkelde hij in Gent een merkwaardig sociaal-artistiek parcours.

Wonen en werken doet hij sinds 2010 in Mechelen. Hij creëerde intussen aldaar o.m.: ‘Hotel Amigo’; ‘ Déjà Vue!’; ‘Aan tafel Katelijnestraat!’ en regisseerde al heel wat bij Theater De Peoene.

In oktober 2014 startte hij ‘Op!Sinjoor!’ : een sociaal-artistiek theateratelier waar men probeert zo professioneel mogelijk theater te maken met personen al dan niet in armoede.

Hij werd als curator aangesteld voor het sociaal-artistieke luik van “Op.Recht.Mechelen“. In het kader van dit festival werd de werking van ‘ Op!Sinjoor!’ veranderd in ‘Het Hof Van Savooien’.

Cabaretesk wrijft hij, samen met jongeren, armen, daklozen, thuislozen, gedetineerden hun problemen onder onze neus, liefst op merkwaardige, passende locaties.

Corona kreeg hem niet stil: hij bleef actief met muzikale projectjes met Straathoekwerk Mechelen. Een digitale storytelling met personen in armoede met empowerment als motor en met een mise-en -scène als grote verrassing; tegelijk buurtontwikkelend.

Jenifer Regidor

Jennifer Regidor (1973) is choreograaf/ danser/ docent. Haar passie voor dans uit zich in het creëren van dansproducties en projecten, in het inspireren van jong en oud door de fysieke beleving van het lichaam als instrument.

Jennifer volgde haar studies dans aan het Hoger Instituut voor Dans (specialisatie hedendaagse dans) en vulde deze aan met de opleiding bij P.A.R.T.S. in Brussel.

Ze werkte mee aan binnen- en buitenlandse dansprojecten in samenwerking met verschillende choreografen en groepen zoals P.A.R.T.S. (Anne Teresa De Keersmaeker), Compagnie Aimé de Lignière, Cie. Arcoballo, Roberto Olivan, Anton Lachky, Min Hee Bervoets enz. 

Sinds 1999 leidt ze haar eigen danscompagnie Lune. Verscheidene producties stonden al in culturele centra in België, Nederland en Frankrijk, Spanje, Mexico… Als choreografe won ze reeds verscheidene prijzen en in 2006 en 2009 werd ze met Lune Ambassadeur van de Hedendaagse Dans in Vlaanderen.

Doorheen haar artistieke parcours mengt ze graag hedendaagse dans steeds meer met andere kunstvormen o.a. live muziek, zang, videokunst, schilderkunst… Om Lune te kunnen professionaliseren richt ze in 2010 een tweede compagnie op, Lune&Co. Sinds september 2013 is deze compagnie volledig afgescheiden als Compagnie Cocon. Deze bestaat uit een database van free-lance dansers, die per project worden aangesproken. Zo is ze ook al sinds 2002 verbonden aan het collectief Dansproject, dat jongeren de kans geeft om meer podiumervaring op te doen in een jaarlijks festival in verschillende culturele centra in Vlaanderen. In januari 2017 creëerde ze haar eerste solowerk ‘Manusutra’ i.s.m. saxofonist Benny Laureyn en schilder Klaas Vanderperren, dat in première ging in STUK te Leuven. Sinds 2017 danst ze ook bij HNDRD, de hedendaagse compagnie o.l.v. Min Hee Bervoets, waarmee ze tourde met ‘One Limited Space’ doorheen Vlaanderen en Nederland.

Haar eigen dansmateriaal evolueert nog steeds en wordt vooral gekenmerkt door de muzikaliteit, flow en dynamiek waarbij ze het partnerwerk en grondwerk niet schuwt. Ze is sinds 2022 de artistieke coördinator van de danshumaniora aan het KSO Lemmensinstituut te Leuven waar ze hedendaagse dans en danslabo geeft. Ze geeft tevens nog les in Danscentrum Aike Raes en Dansstudio Hilde Goyens te Leuven. Buiten het geven van workshops, coachings… zetelt ze ook regelmatig in de jury van danswedstrijden voor hedendaagse en moderne dans.

In mei 2023 ging ‘EVER/AFTER’ in première, als eerste deel in een drieluik. Jennifer maakte een solo als danser/ choreograaf in samenwerking met celliste Renke Van Impe, componist/gitarist Gasper Piano en danseres Loeka Willems. Deze creatie, ter gelegenheid van haar 50ste verjaardag, legt de oneindige cyclus en wisselwerking tussen een docent en student bloot. Waar er geen hiërarchie is, waar bewegingen poëzie en verhalen maken en lichamen instrumenten zijn om elkaar te verrijken in ieders taal.

KNEPH

KNEPH werkt als een COLLECTIEF. Elke vrijdag avond ontmoeten kunstenaars elkaar in de Hangar, waar ze begeleiding krijgen om hun persoonlijk parcours vorm​ te​ geven.

Iedere actieve atelierganger groeit op eigen tempo naar een autonome verankering en engagement in de atelierwerking.

Q.U.E.S.T. is het persoonlijke artistiek parcours van een kunstenaar die zich engageert voor een artistiek proces. Zowel inhoudelijk, technisch, vormelijk …. wordt onderzocht en geëxperimenteerd welke ontwikkelingsdynamieken de motor draaiend houden.   

KNEPH opereert als een Middeleeuws atelier.

De ontwikkelingsgang van een kunstenaar voltrekt zich in  co-creatie.

Het atelier is multidisciplinair. Textielkunst, beeldhouden, schilderen, film, performance, theater, literatuur, installatiekunst, …. De discipline wordt gekozen navenant de nood van het persoonlijk artistiek proces of de vraag om een techniek te verwerven. Hierbij wordt rekening gehouden met de uitdrukkingskracht van de inhoud, het experiment en het grensverleggend onderzoek. Er wordt naar gestreefd dat de kunstenaars zo autonoom mogelijk werken.

Mars UVRM

Op 10 december 1948 nam de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM) aan, een mijlpaal in de geschiedenis!

75 jaar later zijn deze rechten nog lang niet universeel verworven. Da’s straf! Want naast grove schendingen van de mensenrechten in verre oorlogsgebieden, stellen we ook dichter bij huis nog elke dag discriminaties vast. Vaak op basis van huidskleur, geslacht of taal, maar evengoed geleid door politieke of spirituele overtuigingen, tot zelfs de positie op de maatschappelijke ladder of de dikte van de portefeuille.

Daarom trekken wij van Toeterdonk met een bont collectief van zestig muzikanten, dansers en acteurs doorheen de straten om te protest-eren. Als een opzwepende “Murga” – een onweerstaanbare mix van straatfanfare, dans en theater – brengen we op unieke wijze hulde aan de Verklaring van de Universele Rechten van de Mens en geven we discriminaties een speelse schop onder de kont.

Geen gewone fanfare dus, niet strak in de pas en al helemaal zonder het belerende vingertje. Wel jubelend en met aanstekelijke losbandigheid! Zo toveren we toeschouwers om in deelnemers. Want enkel samen kunnen we bouwen aan een diverse en warme samenleving, als een puzzel waarin élk stukje telt. Ook ‘grote’ Rechten beginnen immers klein en dichtbij.